Bilgi, bilginin gerçek zamanlı ve/veya gerçeğe yakın zamanlı hava, kara, deniz platformları, akıllı mühimmatlar, komuta kontrol merkezleri ve benzeri birimler arasında paylaşılması modern harekâtın vazgeçilmez unsuru haline geldi.
Noktadan noktaya ve/veya noktadan çok noktaya ve/veya ağ tabanlı, görüş hattında ve görüş hattı ötesinde veri aktarımını sağlayan veri bağları bilginin aktarılmasında en önemli görevi üstlenmiş durumda.
Ülkemizde de başta insanlı ve insansız keşif ve gözetleme sistemleri ile akıllı mühimmatlar olmak üzere, hava savunma sistemleri, elektronik harp sistemleri, atış kontrol sistemleri ve komuta kontrol merkezleri arasında sensör, hedef, durum, konum, istihbarat ve müşterek taktik resmi gibi verilerin paylaşılmasını sağlayan RF tabanlı farklı tip ve görevleri icra eden yurt dışından tedarik edilmiş veya milli olarak geliştirilmiş veri bağları kullanılmakta.
Aktarılan verilerin önemi veri bağlarının dinleme ve karıştırmaya karşı dirençli bir sistem olmasını zorunlu kılmakta, özellikle yurtdışından tedarik edilen sistemlerin barış ortamı ve müşterek operasyonlar dışında nasıl davranacağına dair bilginin olmaması ve sınırlı tedarik ve kullanıma izin vermesi, milli ve özgün çözümler olmalarını gerekli kılmakta.
2009 yılında ilk olarak UMTAS projesi ile füze sistemlerinin veri bağı birimlerinin milli olarak geliştirilmesi amaçlanmış ve iş Meteksan’a verilmiştir.
Yerleşim, ağırlık, güç tüketimi ve boyut kısıtları ile elektronik harp tehdidi altında taktik kullanımın gereklilikleri ve zorlu çevre koşullarında problemsiz çalışması talep edilen UMTAS projesinde; gerek laboratuar, gerekse arazi koşullarında kalifikasyon tamamlandıktan sonra gerçekleştirilen atış testlerinde de başarılı olunmuştur.
UMTAS‘ın ardından Meteksan‘a OMTAS projesi de verilmiş, UMTAS projesinde geliştirilen RF Veri Bağı OMTAS füzesinin yapısal farklılıklarını ve uçuş profilini göz önüne alarak optimize edilmiştir.
UMTAS ve OMTAS RF veri bağı geliştirme çalışmaları sonrası Meteksan‘a 2013 yılında Alçak İrtifa ve Orta İrtifa Hava Savunma Füze sistemleri (HİSAR) Veri Bağı Geliştirme projeleri de verilmiştir.
HİSAR projesi ile UMTAS/OMTAS projelerinde geliştirilen, elektronik harp korumalı olarak zorlu taktik saha koşullarında çalışabilen noktadan noktaya veri bağları, bir üst teknolojik seviyeye çıkartılarak, daha uzun menzillerde aynı anda birden fazla füzeye bağlantı sağlayarak noktadan çok noktaya güvenli veri aktarımını gerçekleştirebilen bir yapıya dönüştürülmüştür.
UMTAS, OMTAS ve HİSAR projeleri devam ederken, 2013 yılı sonunda Meteksan, TÜBİTAK SAGE, Roketsan, 1’inci HİBMK, TÜBİTAK BİLGEM ve Milsoft’un katılımlarıyla başlatılan KEMENT projesiyle, seyir ve gemisavar füzelerimizin (SOM ve Atmaca) taarruz gücünü, bekasını ve esnekliğini arttıracak, çeşitli platformlar arasında noktadan çok noktaya veriyi/görüntüyü en az 250 km mesafeden aktarabilecek yetkinlikte bir taktik veri bağı terminali prototipinin geliştirilmesini amaçlanmıştır.
KEMENT Projesi ile akıllı mühimmatlar ve seyir füzeleri; ağ merkezli harekatın bir unsuru olacak, ağ temelli durumsal farkındalık yeteneği kazanacak ve komuta-kontrol koordinasyonunun etkin bir parçası olabilecekler. Bu sayede, mühimmat durum bilgileri ağ üzerinde paylaşılarak mühimmatın fırlatılmasından sonra;
▪ Farklı platformlar tarafından hedef bilgisi güncelleme,
▪ Yeni hedef atama,
▪ Görev iptali,
▪ Beklemeye alma
gibi komutları operasyonel konsepte göre kullanabilecekler.
Ayrıca, mühimmat hedefi vurmadan önce yeterli çözünürlükte bir hedef görüntüsünü hasar kıymetlendirme amacıyla KEMENT veri bağı üzerinden ağdaki diğer unsurlarla paylaşabilecekler.
Milli olarak geliştirilmiş, milli kripto kullanabilen ağ tabanlı modern Taktik Veri Bağı kabiliyeti ülkemizde henüz mevcut değil.
Ağ Merkezli Harekat konseptinin merkezinde taktik veri bağları yer almakta olup, Link-16 gibi gelişmiş taktik veri bağı terminallerinin ise uluslararası düzenlemeler nedeniyle yurtdışından temin edilebilmesi mümkün olmakla birlikte, bunun bir sonucu olarak ülkelerin milli kripto sistemlerinin kullanımına müsaade edilmemekte.
KEMENT Projesi ile ilk defa, bugünlerde S-400 alımı sebebiyle adını çokça duymaya başladığımız, milli isterlere uygun özgün bir Taktik Veri Bağı geliştirilmesi yönünde önemli bir adım atılıp Milli Taktik Veri Bağına yönelindi.
Ayrica İHA’lar başta olmak üzere döner ve sabit kanatlı insanlı keşif, gözetleme ve saldırı hava araçlarının haberleşme ihtiyaçları doğrultusunda C-Bant Veri Bağı Sistemi Geliştirme Projesi de 2016 yılında başlamıştır.
2018 yılının ikinci çeyreğinde Meteksan’ın kullanıcılara sunacağı sistem ile, füze veri bağlarında özellikle dinlenme ve karıştırmaya karşı direnç sağlayan fonksiyonları ile ülkemizin bu alanda da yurtdışı bağımlılıktan kurtarmak hedeflenmiştir.
Milli olarak geliştirilen Alçak İrtifa ve Orta İrtifa Hava Savunma Sistemlerinin veri bağı ile kazanılan tecrübenin Hisar-U Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi Projesine de taşınması beklenmekte.
Veri bağı tasarımlarında farklı amaçlarla ve farklı kullanım senaryoları için üretilmiş Rafta Hazır Ticari Ürünler (RAHAT, COTS) kullanmak yerine; hacim, ağırlık, güç tüketimi, soğutma, veri hızı, yerleşim, uçuş profilleri gibi projeye özgü tüm koşulları karşılayan; birbirleri ile tam entegre edilmiş birimlerden oluşan sistem çözümlerine gidilmiştir.
Bu sayede hem füze gibi platformların çok zorlu isterleri karşılanmış, hem gerçek anlamda milli çözümler üretilmiş, hem ihracat lisansı kısıtlamalarından etkilenmemiş, hem de projelerin gizlilik içeren bilgilerinin korunması sağlanmıştır.
Yapılan tüm çalışmalar neticesinde ülkemizde veri bağı projelerinde dinleme ve karıştırmaya dayanımlı, milli dalga formlarının koştuğu, özgün, ileri teknoloji içeren ve güvenilir sistem çözümleri geliştirilmiş durumdadır.
Füze veri bağlarının genel özellikleri:
▪Tek veya 2 yönlü haberleşme/veri aktarım
▪TRANSEC ve COMSEC güvenli, yüksek hızlı sayısal veri iletişim
▪Elektronik Harbe (EW) dayanıklılık
▪Düşük hacim, ağırlık ve güç tüketimi (SWAP)
▪Yüksek güvenilirlik
▪Platform yapısına göre optimize edilmiş füze üstü sarmal anten teknolojisi
▪Elektronik taramalı aktif faz dizinli anten teknolojisi
▪Terminale entegre milli kripto
▪MIL-STD-810G ve MIL-STD-461F uyumluluk
▪Farklı taşıyıcı platformlarla uyumlandırılabilir modüler tasarım
Taktik veri bağlarının genel özellikleri:
▪Görüntü aktarma yeteneği
▪Güvenli, yüksek hızlı sayısal veri iletişim
▪Elektronik Harbe (EW) dayanıklılık
▪Düşük hacim, ağırlık ve güç tüketimi (SWAP)
▪Yüksek güvenilirlik
▪MIL-STD-810G ve MIL-STD-461F uyumluluk
▪Farklı taşıyıcı platformlarla uyumlandırılabilir modüler tasarım
▪Ağ destekli mühimmat & C2 haberleşme
o Durumsal farkındalık
o Mühimmat durum /konum bilgisi
o Uçuş esnasında hedef güncelleme/tanımlama
o Görev sonlandırma
o Beklemeye alma
o Görev devri
o Hasar kıymetlendirme
▪Terminale entegre veri bağı işlemcisi
▪Terminale entegre milli kripto
C-Bant Veri Bağının Genel Özellikleri:
▪L/S/C/Ku bantlarda haberleşme
▪Güvenli (AES 128/256, DSSS, FH), yüksek hızlı sayısal veri iletişim
▪Uzun mesafe veri aktarım (LOS. ≥200km)
▪H.264 görüntü sıkıştırma ve açma
▪IP tabanlı hücresel haberleşme sistemleri için ara bağlanım (backhaul) olarak kullanılabilme
▪Düşük hacim, ağırlık ve güç tüketimi (SWAP)
▪Özgün ve milli tasarım yüksek kazançlı antenler ve hava araçları uyumlu radomlar
o Hava aracı yönlü anten/ler
o Yer yönlü antenleri ve otomatik takip kabiliyeti
o Uzak Görüntü Terminali (UGT) anteni/leri
▪Yönsüz antenler
▪Uydu hava terminali ve anteni (SOTM)
Ilk yayınlanma tarihi: 19 Ocak 2018 saat 10.25
Commentaires